Hỷ liệu pháp

by **kcph** 18/2/2008, 10:17

Hỷ liệu pháp

TTC - Trong y học cổ truyền phương Đông, tiếng cười (hỉ) là một trong thất tình (7 loại tình chí): hỉ (vui), nộ (tức giận), ưu (lo lắng), tư (suy nghĩ), bi (buồn rầu), khủng (sợ hãi), kinh (khiếp). Bởi thế, chúng ta thường nghe nói: “Một nụ cười bằng mười thang thuốc bổ” là muốn chỉ cách điều trị của Đông y trong “Thất tình liệu pháp”.

Hỉ là liệu pháp tích cực. Người xưa cho rằng hỉ thông với tâm, giúp hưng phấn cơ tim, làm khí huyết lưu thông. Khi con người đang ở trạng thái vui vẻ lại có tác dụng ức chế các lọai tình chí gây bệnh như nộ, ưu, tư, bi. Ngày nay, chúng ta cũng nói rằng: Tạo ra một đời sống tinh thần vui vẻ, thoải mái sẽ chống được stress. Người nào có óc hài hước, hay kể chuyện tiếu lâm thường có nhiều bạn, bởi ở gần họ mọi người đều thanh thản.

Bệnh nhân ung thư đa số tưởng như bị nhận bản án tử hình treo lơ lửng, chẳng biết khi nào từ giã cõi đời. Nếu người thân, bạn bè làm cho họ vui vẻ, yêu đời và quyết tâm chiến thắng bệnh tật, thì có thể kéo dài tuổi thọ. Cua-rơ xe đạp lừng danh của nước Mỹ - Amstrong ung thư đã di căn lên não, mà sau mổ vẫn tập luyện và đạt thứ hạng cao nhất trong các cuộc đua. Người xưa và thời nay coi tiếng cười là “thần dược” giúp cho khí huyết điều hòa, tinh thần thư thái, lục phủ ngũ tạng và cơ bắp thư giãn.

Giải mã nụ cười:

Các nhà hô hấp cho rằng “Cười là một động tác thở ra đặc biệt, có sự rung của thanh đới, tạo ra những âm sắc khác nhau…”. Có người cười “hô, hô”, có kẻ cười “ha, ha”, lại có người khác cười “hí hí”. Mấy bà vợ quan huyện, chánh tổng được mô tả trong truyện thường có tiếng cười “hé, hé”, còn những kẻ cợt nhả lại cười “hô hố”… Thời nay có những người cười nhếch mép theo kiểu ngoại giao, cười không liên thông với tâm thì tiếng cười đó không được xếp vào trong tình chí.

Vì là động tác thở ra đặc biệt nên mỗi động tác cười, cơ hoành (phân chia giữa ngực và bụng) chuyển động tới… 18 lần giúp thông khí phổi tăng lên rõ rệt. Hô hấp tăng thì cung lượng máu đến tim cũng tăng, cơ liên sườn, cơ mặt được chuyển động như một suất massage miễn phí. Cười thúc đẩy quá trình chuyển hóa vật chất, làm tăng co bóp của dạ dày, các tuyến tiết dịch tiêu hóa.

Với người cao huyết áp chỉ cần bật cười thì huyết áp đã giảm được tới 20mmHg và làm tim chậm được 8 nhịp. Khi bạn bật cười vỏ não được thư giãn gấp 3 lần khi bạn ngủ. Khi nghiên cứu về tiếng cười, các nhà khoa học đặc biệt chú ý đến sự sản sinh ra endorphin, một loại ma túy nội sinh tạo cảm giác phấn chấn, khí sắc tươi tắn và yêu đời, có tác dụng làm giảm những cái đau về tâm lý.

Nhưng người đang rối loạn tâm thần thể trầm cảm, nếu làm cho họ cười “như nắc nẻ” sẽ là liều thuốc an thần, trấn kinh tuyệt vời mà không một hãng dược phẩm nào có thể bào chế được.

Thế thì hãy cười lên để cuộc đời lúc nào cũng là mùa xuân bất tận:

Năm nào Tết đến, các câu lạc bộ tấu hài cũng chào xuân bằng màn Táo quân dâng sớ lên Ngọc Hoàng về những chuyện “xưa nay không hiếm” ở hạ giới. Mỗi năm sớ lại dài thêm, khiến các Táo mệt lử “cười không nổi”. Các báo đều có trang “Thư giãn” dành cho những cây cười múa bút, vung đao làm thiên hạ cười chảy nước mắt. Báo Tuổi Trẻ dành riêng bán nguyệt san cho phóng viên, cộng tác viên 3 miền chọc cười bà con thoải mái, có bạn đọc nhắc hoài cụm từ “Quá đã, quá đã...”.

Cũng phải kể đến công của câu lạc bộ họa sĩ biếm, chỉ cần ít nét cọ các họa sĩ khiến bạn đọc tha hồ siêu tưởng mà cười mỉm chi hay há hốc miệng cười như xả xú-páp. Các công viên văn hóa lớn như Đầm Sen có phòng Cười, bạn soi gương thấy mình bỗng biến dạng, méo mó để khoái chí tự cười chính mình. Ở Mỹ có bệnh viện chẩn trị và điều dưỡng bằng nụ cười, các nước đều có câu lạc bộ cười. Riêng Brazil có hẳn “Công ty xuất khẩu tiếng cười”; còn trong nước họ, bạn chỉ cần nhấc điện thoại lên là được nghe tiếng cười thoải mái, bạn sẽ quẳng gánh ưu phiền đi mà… sống mà ngủ cho ngon giấc.

Tiếc là ở ta, những nơi như cơ quan hành chính, nụ cười, tiếng cười hơi bị “tiết kiệm”, có lúc người dân còn tưởng cơ quan này bị nhiễm thứ độc chất gì mà cơ cười liệt hết ráo? Người dân đến cứ phải khúm núm khiến họ càng ngày càng thấy mình hèn hạ đi. Còn những người ngồi đó khi họ cần “tám”, hay bàn chuyện ngoài luồng, hoặc gặp cấp trên họ đều cười… duyên ra phết.

Năm qua, cả nước “vặn mình” với thiên tai, tai nạn thương tâm. Bước qua năm Mậu Tý, hi vọng chúng ta “chuyển mình” từ thể chất đến tinh thần, để “hỉ lâm môn” tiếng cười đầu xuân luôn đâm chồi nảy lộc khắp bàn dân thiên hạ. Các nhà khoa học đã nghiên cứu 2.225 người trẻ hơn tuổi thật của họ 10 tuổi là những người độc thân nhưng vui vẻ, luôn hòa đồng và thích tiếu lâm. Hãy sống như là mùa xuân vĩnh cửu đang quanh bạn, và cười thoải mái ha ha ha ha.

BS LÊ THÚY TƯƠI