chạy chế độ SaTa trong winxp (phần 2)

by Khách v 3/4/2008, 19:59

3309 |

write_article_rator('5f5e5d5d585a5a');Đánh giá...
Tốt
Khá
Trung bình
Kém

Phần
1 của bài viết trong số báo tháng 2/2008 được nhiều bạn đọc quan tâm và
cũng có nhiều thắc mắc. Phần 2 này sẽ giải đáp các câu hỏi nhận được từ
bạn đọc.

Trước tiên chúng ta phải hiểu qua một số vấn đề kỹ thuật:

1.
ATA Controller là thiết bị điều khiển giao tiếp với ổ đĩa cứng song
song P-ATA. Thiết bị này sử dụng giao tiếp DMA. DMA là cơ chế giao tiếp
truyền nhận dữ liệu giữa CPU và ổ cứng PATA với các tốc độ truyền tối
đa là 133MB/s (UDMA-6).

2. SATA Controller là thiết bị điều
khiển giao tiếp với ổ đĩa cứng tuần tự Serial-ATA. Thiết bị này có thể
sử dụng 2 cơ chế giao tiếp. Legacy (compatible) mode - hay còn gọi là
cơ chế tương thích – chạy giống như DMA và AHCI Mode là cơ chế truyền
nhận dữ liệu tốc độ cao lên đến 300MB/s (SATA2) cho phép sử dụng các
tính năng cao cấp của ổ cứng Serial-ATA. AHCI tăng hiệu quả sử dụng ổ
cứng lên rất nhiều, các ổ SATA không còn phân biệt master/slave, tất cả
đều là master, hỗ trợ Native Command Queuing (NCQ)* tăng tốc độ truy
xuất và có thêm tính năng “tháo lắp nóng” (hot plug)...

3. Cả
ATA controller và SATA controller đều có thể hỗ trợ RAID. RAID là hình
thức ghép nhiều đĩa cứng lại thành một hệ thống đĩa cứng nhằm gia tăng
tốc độ truy xuất cũng như an toàn dữ liệu.
Ví dụ trong hình trên là
trước khi cài AHCI mode. SATA Controller 2828 sử dụng chế độ tương
thích để điều khiển ổ cứng (U-DMA 5) và ATA Controller sử dụng DMA để
điều khiển ổ đĩa quang. Cả 2 đều nằm trong chip tích hợp điều khiển cầu
nam ICH8-ME (các bạn dùng CPU-Z để xem, tải từ www.cpuid.com).

Như
vậy để có thể chạy được chế độ AHCI đúng nghĩa thì chúng ta phải có ổ
cứng, chipset điều khiển tích hợp, hệ thống (mainboard + BIOS) và
driver cho hệ điều hành. Tất cả phải hỗ trợ đồng thời AHCI.

Ổ cứng: các loại sử dụng đầu cắm SATA đều hỗ trợ AHCI.
Mainboard và BIOS: tương ứng phải cho phép tùy biến chuyển sang chế độ AHCI.
Hệ
điều hành: Windows XP ra đời trước chuẩn SATA và AHCI nên không hỗ trợ
đầy đủ bằng Windows Vista. Các chip điều khiển càng về sau càng ít được
hỗ trợ (driver) trên hệ điều hành cũ hơn.

Chip điều khiển: có
rất nhiều loại tùy vào hệ thống do nhiều hãng sản xuất như Intel, AMD,
NVIDIA, Silicon, Uli... và các chip này phải hỗ trợ SATA cơ chế AHCI.

Chúng
ta sẽ đi lần lượt qua từng dòng của chipset thuộc Intel để biết chip
nào thực sự hỗ trợ AHCI. Những thông tin dưới đây được lấy từ tài liệu
kỹ thuật của Intel:

- Dòng ICH5 là dòng đầu tiên hỗ trợ SATA với
ICH5-R (R là viết tắt của RAID). Tuy nhiên ICH5-R cũng chỉ có thể gắn ổ
cứng SATA chạy với chế độ tương thích chứ không hỗ trợ AHCI.
- Dòng ICH6 chỉ có ICH6-M (M là viết tắt của Mobile) hỗ trợ AHCI.
- Dòng ICH7: với máy để bàn có ICH7-DH và ICH7-R; với hệ thống di động có ICH7-M và ICH7-MDH (DH là viết tắt của Digital Home).
- Dòng ICH8: desktop/server có ICH8-R, ICH8-DH, ICH8-DO (DO là viết tắt của Digital Office); mobile có ICH8-ME.
- Dòng ICH9: desktop/server có ICH9-R, ICH9-DH, và ICH9-DO hỗ trợ AHCI.
Ngoài những dòng trên, các dòng khác đều không hỗ trợ AHCI (bạn có thể dùng CPU-Z để kiểm tra). **

Thông
thường nếu mainboard gắn chipset hỗ trợ AHCI thì tương ứng trong BIOS
sẽ cho tùy biến chỉnh AHCI; nếu không thì BIOS sẽ không có chọn lựa cho
AHCI mà mặc định luôn là chế độ tương thích (legacy hay compatible).
Hãy tham khảo từ nhà sản xuất và sách hướng dẫn đi kèm để biết chi tiết
cho từng loại mainboard.

Như vậy chúng ta chỉ cần cài đặt được
driver của chipset cho hệ điều hành là có thể sử dụng AHCI. Tuy nhiên
vì XP ra đời trước khi có SATA/AHCI nên vấn đề cài đặt rất khó khăn.
Cách chính xác duy nhất để cài SATA driver là khi bắt đầu cài đặt
Windows, nhấn F6 để chép driver từ ổ đĩa mềm. Tuy nhiên cách này gây
mệt mỏi cho người dùng vì ổ mềm không tiện lợi, dễ hư, không phải lúc
nào cũng sẵn có.

Một biến thể của cách này là dùng chương
trình nLite để hỗ trợ (chương trình chỉnh sửa bộ cài đặt WindowsXP).
Dùng nLite tích hợp luôn driver SATA vào đĩa cài đặt và khi cài đặt,
Windows sẽ tự động nhận dạng được đĩa cứng SATA chế độ AHCI. Cách này
các bạn có thể tìm kiếm rất nhiều hướng dẫn từ trên Internet. Ưu điểm
của cách này là gọn và chính xác. Nhược điểm là phải cài Windows từ đầu
mới có thể nạp driver.

Cách thứ hai là sau khi cài đặt Windows
XP ta sẽ cài AHCI driver cho ổ SATA. Cách này đã được giới thiệu ở phần
1. Chương trình cài đặt tham khảo từ http://www-307.ibm.com/pc/support/site.wss/document.do?lndocid=MIGR-62909.

Trước
yêu cầu của nhiều người sử dụng mainboard không dùng chip SATA của
Intel, tôi đã chỉnh sửa chương trình để có thể cài driver cho các
chipset điều khiển SATA khác trên WindowsXP, bao gồm AMD, Silicon và
NVIDIA. Cách cài đặt vẫn như cũ (xem lại số báo tháng 2/2008):

1. Chạy file install,
2. Khởi động lại máy và chọn chế độ SATA/AHCI trong BIOS.
3. Nếu hiện màn hình xanh và máy khởi động lại thì cài đặt thất bại. Khởi động lại máy, vào BIOS thiết lập thông số lại như cũ.
4. Nếu vào được Windows, cài đặt hoàn tất.

chạy chế độ SaTa trong winxp (phần 2) A0803_120

Chú thích:
(*) Để tận dụng được thì ổ cứng cũng phải có NCQ. Các bạn có thể dùng các phần mềm Everest hay Sisoft để kiểm tra.
(**)
Các chipset ICH5, ICH6, ICH7, ICH7/R, ICH8, ICH9 ... không hỗ trợ AHCI,
chỉ có thể gắn ổ cứng SATA chạy chế độ tương thich IDE như đã nói ở
trên.