Jingle bells

Anh James S. Pierpont, sinh trưởng tại Medford,tiểu bang Massachusetts, rất có
năng khiếu về âm nhạc. Từ lúc nhỏ đã tham gia ca đoàn nhà thờ. Lớn lên anh phụ
giúp cha là mục sư giáo phái Unitarian tại Medford,làm việc với ca đoàn và các ca viên, nhạc sĩ. Năm 1840, Pierpont được giao việc sáng tác một nhạc phẩm đặc biệt để hát trong dịp lễ Thanksgiving (Tạ ơn). Nhìn
qua khung cửa ngôi nhà của cha anh tại số 87 đường Mystic, anh thấy mấy người thanh niên đang lái những chiếc xe trượt tuyết từ trên đồi cao đổ xuống với những tiếng chuông kêu lanh canh và tâm trí anh nảy ra một khúc nhạc.

Ngồi xuống cạnh chiếc đàn cũ kỹ, James đánh lên từng nốt nhạc của bài ca. Anh đem những nốt nhạc leng keng ghép lại với những gì anh quan sát được khi đua xe trượt tuyết và nhớ lại cả những chiếc xe trượt băng do ngựa kéo nữa. Vậy là bài hát Chiếc xe một ngựa trượt băng ra đời.

James tập bài hát đó cho ca đoàn nhà thờ Medford.
Đến ngày lễ Thanksgiving thì bài nhạc có phần hòa âm được đem ra trình diễn.

Pierpont có ngờ đâu bản nhạc của mình lại có sức lan truyền đến thế, anh chỉ biết một điều là người ta thích bản nhạc của anh, nên khi di chuyển tới Savanah, tiểu bang Georgia,anh mang theo bản nhạc này. Anh tìm được người chịu xuất bản bài hát đó năm1857, nhưng mãi đến năm 1864 khi tờ báo Salem Evening News đăng bài tường thuật câu chuyện về bản nhạc đó thì James mới biết mình đã viết được một tác phẩm đặc
biệt. Vào lúc ấy bài ca đã mau chóng phổ biến thành bản nhạc phổ thông nhấtvùng New England rồi lan xuống phía nam.

Trong khoảng 20 năm sau đó, Jingle bells là bản nhạc hát dạo mùa Giáng sinh được phổ biến nhất trong nước Mỹ, bài ca mừng lễ Thanksgiving này là một sự tưởng tượng rất phong phú về khung cảnh miền thôn dã có tuyết phủ mùa đông, có xe di chuyển trên tuyết và những tiếng lục lạc kêu leng keng trên cổ ngựa, hơn một thế kỷ qua đã ghi đậm ảnh hưởng vào những hình ảnh mùa Giáng sinh trên các thiệp chúc mừng, sách báo, phim ảnh và cả những nhạc bản Giáng sinh khác nữa.

Bài ca Giáng sinh có vẻ “kỳ cục” này của Pierpont đã được thu thanh cả trăm lần. Benny Goodman, Glenn Miller, Les Paul ai cũng đã leo lên đỉnh cao với Jingle bells. Nhưng người thành công nhất là Bing Crosby và các
chị em Andrew Sisters. Bản nhạc leng keng vui tai này còn xuất hiện trong nhiều cuốn phim của Hollywood, trong các show trên đài truyền hình, và một phần của bản nhạc có khi lại được đưa vào trong một bài ca Giáng sinh khác. Bản nhạc rất thành công của Bobby Helm chẳng hạn có nhan đề Jingle bells rock lấy cảm hứng từ Jingle bells.

Ngày nay, hình như chỗ nào cũng thấy hát Jingle bells. Ít có người được thấy cái xe trượt băng do ngựa kéo, nhưng cả triệu người đã treo những chiếc chuông leng keng ở cửa vào dịp lễ Giáng sinh. Hình ảnh ông già Noel
thường gặp nhất là cảnh ông ngồi trên chiếc xe trượt băng do những con nai cổ đeo một vòng lục lạc kéo. Rất nhiều bản nhạc mừng Giáng sinh hoặc các quảng cáo thương mại trên tivi mở đầu bằng những tiếng chuông vui. Nhờ có anh chàng James Pierpont và lời yêu cầu soạn một bản nhạc cho ngày Thanksgiving mà ta có được Jingle bells, và mỗi lần nhìn thấy hình ảnh tuyết và chiếc xe trượt băng người ta lại nghĩ ngay đến ngày Giáng sinh.

Một phần lời ca bản Jingle Bells:

Dashing through the snow
In a one-horse open sleigh
Through the fields we go
Laughing all the way
Bells on bob-tail ring
Making spirits bright
What fun it is to ride and sing
A sleighing song tonight
Jingle bells, jingle bells
Jingle all the way
Oh what fun it is to ride
In a one-horse open sleigh
Jingle bells, jingle bells
Jingle all the way
Oh what fun it is to ride
In a one-horse open sleigh.

Bài ca đã được nhạc sĩ Nguyễn Duy đặt lời Việt rất tài tình để trở thành một bài hát mùa Giáng sinh, tiếng lục lạc leng keng trên cổ ngựa đã biến thành tiếng chuông giáo đường vang vang:

Một trời sáng trong an lành, và một vùng tuyết ôm cây cành,
một ngày sáng bao la tình, một nỗi sướng vui hồi sinh.
Mừng ngày Chúa sinh ra đời, người người đó đây vui cười, rộn
ràng hỉ hoan chào đón Ngôi Hai Thiên Chúa giáng sinh cho đời.
Chuông mênh mông, chuông mênh mông, chuông giáo đường ấm
cúng. Chuông thanh thanh, chuông thanh thanh, tiếng chuông xe chạy nhanh (ớ).
Chuông vang vang, chuông vang vang, chuông báo mừng đêm thánh. Chuông ngân
ngân, chuông ngân ngân, ôi tiếng chuông trong tim mình.

CHUNG THANH HUY
Nguồn: http://www.tuoitre.com.vn/