Bệnh gút hay còn gọi là thống phong

Gút là một bệnh lý rối loạn chuyển hóa purin làm tăng acid uric máu dẫn đến ứ đọng tinh thể muối Urat tại khớp gây viêm khớp.Từ đó hình thành các tinh thể acid uric (tinh thể urate), được lắng đọng trong các khớp xương, túi hoạt dịch, gân, da và sụn tai. Biểu hiện lâm sàng đặc trưng thường là sưng tấy, nóng, đỏ, đau dữ dội tại một hay nhiều khớp và thường là ở các ngón chân. Đa phần bệnh nhân khi điều trị dứt được cơn đau đều tự cho là đã khỏi bệnh mà không biết rằng bệnh vẫn đang âm thầm tiến triển bên trong. Nếu không được điều trị tiếp tục và triệt để, các cơn đau sẽ xuất hiện trở lại ngày càng nhiều và nặng hơn và sự tổn thương khớp có thể xảy ra. Các tinh thể này cũng tiềm ẩn trong thận và nếu gút không được điều trị, nó rất dễ dàng đưa đến bệnh sỏi thận và làm suy thận.

Khoảng 80% bệnh nhân gút là nam giới. Bệnh thường tấn công người bệnh trong độ tuổi từ 40 và 60. Rất hiếm tìm thấy bệnh này ở những người tuổi trẻ. Phụ nữ thường không bị bệnh gút trước thời kỳ mãn kinh. Các hormone nữ giới bảo vệ cơ thể trước cơn bệnh này.

Hầu hết các bệnh nhân gút do có sự trục trặc về gen. Tuy nhiên các yếu tố như: béo phì, tiền sử gia đình, bệnh thận, huyết áp cao, hội chứng chuyển hóa, nghiện rượu, chế độ ăn uống không lành mạnh, ít vận động và sử dụng của một số thuốc (Aspirin, thuốc lợi tiểu) cũng khiến cơn bệnh mau phát triển.

Dinh dưỡng cho bệnh gút

Những người đau khổ từ bệnh gút nên có một chế độ ăn uống hợp lý và lành mạnh. Ngoài ra, nên tránh các thực phẩm có nhiều chất purin như:

- Ăn nhiều thịt (khi ăn heo, gà, vịt, ngỗng... nên bỏ da), hải sản có vỏ (cua,tôm, sò, hến..), một số cá (cá cơm, cá mòi...), một số đậu như đậu Hoà Lan, đậu lăng, đậu trắng (white bean)và đặc biệt là những món nội tạng như gan, thận, não, tim...cần phải tránh xa.

- Tránh những bữa ăn quá thịnh soạn hoặc có nhiều chất béo vì nó làm tăng cân và do đó nồng độ acid uric cũng tăng theo.

- Nên ăn những món nấu, chưn cách thủy hoặc nướng hơn là những món chiên, xào. Khi nấu chất purin sẽ giảm đi từ 10% đến 20% vì hòa tan vào nước, nhưng sau khi nấu thì nước này phải bỏ đi chứ không được sữ dụng làm canh hay nước sốt, nước chấm!

- Uống nhiều bia hoặc rượu mạnh làm tăng cơ hội mắc bệnh gút. Việc uống rượu nhiều sẽ làm sản sinh acid lactic. Acid lactic sẽ tranh chấp đào thải với acid uric, làm cho lượng Acid uric không thể thoát ra ngoài hoặc thoát với khối lượng không đủ.

- Nên uống sữa hoặc dùng những sản phẩm chế tạo từ sữa, trái cây, rau cải. Nhưng đừng ăn nhiều: rau bina, súp lơ, bông cải xanh (Spinach, cauliflower, broccoli) vì những loại này cũng chứa nhiều purin.

- Nên uống ít nhất 2-3 lít nước mỗi ngày vì nó giúp hoà tan acid uric trong cơ thể và loại bỏ theo đường tiết niệu ra ngoài.

- Trước đây các bệnh nhân gút không được uống trà đen, cà phê và ca cao. Với sự hiểu biết của y khoa hiện nay thì tuy rằng những đồ uống trên có chứa nhiều purin, nhưng nó không biến thành acid uric trong cơ thể và do đó không tăng nồng độ acid uric.

- Chế độ ăn chay nghiêm ngặt hay nhịn đói (fasten) cũng có thể sẽ là tác nhân để sự chuyển hoá từ acid uric thành muối urat diễn ra. Bởi thế những người bị bệnh gút nên hỏi bác sĩ trước khi vào mùa chay (fasten).

- Tốt nhất là giữ trọng lượng cơ thể hoặc giảm cân qua sự vận đông và luyện tập thể dục cũng như kiêng khem trong vấn đề ăn uống thì có thể cái căn bệnh này không cần thuốc cũng không làm phiền ai nữa.

Trích và dịch từ: Apotheken-umschau.de/Gich và ugb.de/purin